| مجلس شورای اسلامی | |
|---|---|
| مجلس دهم | |
 |
|
| نوع | |
| نوع | یک مجلسی |
| سازمان‌ها | مجلس شورای اسلامی شورای نگهبان قانون اساسی |
| تاریخچه | |
| بنیادگذاری | ۷ خرداد ۱۳۵۹ |
| پیشین | مجلس شورای ملی |
| سران | |
| رئیس‌مجلس | علی لاریجانی، فراکسیون ولایت از ۱۳۸۷ |
| نایب‌رئیس | مسعود پزشکیان، فراکسیون امید از ۱۳۹۵ |
| نایب‌رئیس دوم | علی مطهری، فراکسیون امید از ۱۳۹۵ |
| دبیر شورای نگهبان | احمد جنتی از ۱۳۷۱ |
| رئیس جناح اصلاح طلبان | محمد رضا عارف از ۱۳۹۵ |
| ساختار | |
| کرسی‌ها | ۲۹۰ |
 |
|
| انتخابات‌ها | |
| نظام رأی‌گیری | دومرحله‌ای |
| آخرین انتخابات | ۹۵–۱۳۹۴ |
| انتخابات آینده | ۹۹–۱۳۹۸ |
| شعار | |
| مجلس در رأس همه امور است | |
| تجمع‌گاه | |
 |
|
| ساختمان مجلس، بهارستان، تهران | |
| وبگاه | |
| پی‌نوشت | |
| شورای نگهبان قانون اساسی نهادی گمارشی و مسئول تأیید مصوبه‌های مجلس و تفسیر قانون‌اساسی است | |
| این مقاله بخشی از رشته مقالات دربارهٔ سیاست در ایران است |
| سیاست در ایران |
|---|
 |
| نظام جمهوری اسلامی ایران |
|
|
|
شوراهای عالی
|
|
شوراهای شهر و روستا
|
|
ستاد انتخابات کشور • شورای نگهبان
|
|
|
مجلس شورای اسلامی رکن اصلی نهاد قانونگذاری در کشور ایران است که از نمایندگان منتخب مردم تشکیل شده است. در فرمان مشروطیت از مجلس ایران هم به عنوان مجلس مقدس شورای ملی و هم مجلس شورای اسلامی نام برده شده است. در قانون اساسی مشروطه و قانون اساسی جمهوری اسلامی پیش از بازنگری نام این نهاد مجلس شورای ملی بوده است.
مصوبات مجلس شورای اسلامی در صورت تأیید شورای نگهبان برای اجرا به قوه مجریه ایران و قوه قضائیه ابلاغ می‌شوند. در برخی مسائل بسیار مهم اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ممکن است اعمال قوه مقننه از راه همه‌پرسی و مراجعه مستقیم به آراء مردم صورت گیرد که در خواست این مراجعه به آراء عمومی نیز باید به تصویب دو سوم مجموع نمایندگان مجلس برسد. مجلس ایران از سایر قوا مستقل است و به‌طور قانونی نباید هیچ اثرگذاری از بیرون بر تصمیمات مجلس وجود داشته باشد.
هم‌اینک در دوره دهم مجلس شورای اسلامی تعداد نمایندگان مجلس (با رئیس مجلس) ۲۹۰ نفر است و ریاست این دوره از مجلس به عهده علی اردشیر لاریجانی است. حادثه تروریستی در مجلس
بر طبق اصل ۶۲ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مجلس شورای اسلامی از نمایندگان ملت که به طور مستقیم و با رأی مخفی انتخاب می‌شوند تشکیل می‌گردد. دوره نمایندگی در این مجلس چهار سال است که انتخابات هر دوره باید پیش از پایان دوره قبل برگزار شود، به طوری که کشور در هیچ زمان بدون مجلس نباشد. عده نمایندگان مجلس دویست و هفتاد نفر است و از تاریخ همه‌پرسی سال ۱۳۶۸ پس از هر ده سال، با در نظر گرفتن عوامل انسانی، سیاسی، جغرافیایی و نظایر آنها حداکثر بیست نفر نماینده می‌تواند اضافه شود. زرتشتیان و کلیمیان هر کدام یک نماینده و مسیحیان آشوری و کلدانی مجموعاً یک نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هر کدام یک نماینده انتخاب می‌کنند. محدوده حوزه‌های انتخابیه و تعداد نمایندگان را قانون معین می‌کند.
پس از برگزاری انتخابات، جلسات مجلس شورای اسلامی با حضور دو سوم مجموع نمایندگان رسمیت می‌یابد و تصویب طرحها و لوایح طبق آیین‌نامه مصوب داخلی انجام می‌گیرد مگر در مواردی که در قانون اساسی حدنصاب خاصی تعیین شده باشد. برای تصویب آیین‌نامه داخلی موافقت دو سوم حاضران لازم است.
در زمان جنگ و اشغال نظامی کشور به پیشنهاد رئیس جمهور و تصویب سه چهارم مجموع نمایندگان و تأیید شورای نگهبان انتخابات نقاط اشغال شده یا تمامی مملکت برای مدت معینی متوقف می‌شود و در صورت عدم تشکیل مجلس جدید، مجلس سابق همچنان به کار خود ادامه خواهد داد.
مذاکرات مجلس شورای اسلامی باید علنی باشد و گزارش کامل آن از طریق رادیو و روزنامه رسمی برای اطلاع عموم منتشر شود. تنها در شرایط اضطراری و در صورتی که رعایت امنیت کشور ایجاب کند، به تقاضای رئیس جمهور یا یکی از وزراء یا ده نفر از نمایندگان، جلسه غیر علنی تشکیل می‌شود. مصوبات جلسه غیر علنی در صورتی معتبر است که با حضور شورای نگهبان به تصویب سه چهارم مجموع نمایندگان برسد. گزارش و مصوبات این جلسات باید پس از بر طرف شدن شرایط اضطراری برای اطلاع عموم منتشر گردد.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی هر چهار سال یک بار و از طریق انتخابات تعیین می‌شوند. نامزدهای شرکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی باید مورد تأیید نهادهای مربوط قرار گیرند. این نهادها به دو گروه تقسیم می‌شوند. اول هیئت‌های اجرایی که وابسته به دولت و وزارت کشور هستند و دوم شورای نگهبان.
هیئت‌های اجرایی برای هر داوطلب هفت شرط را مورد بررسی قرار می‌دهند و در صورت احراز تمامی این شروط از جانب داوطلب وی را برای تأیید صلاحیت به شورای نگهبان معرفی می‌کنند. شرایط هفت‌گانه به شرح زیر است:
پس از هیئت‌های اجرایی نوبت به شورای نگهبان می‌رسد که به تأیید صلاحیت داوطلبان شرکت در انتخابات مجلس بپردازد. در صورتی که شورای نگهبان نیز صلاحیت داوطلبی را تأیید کرد وی می‌تواند در انتخابات شرکت کند.
میزان مشارکت مردم در انتخابات اولین دوره ۵۲ درصد، در دومین دوره ۶۴/۶ درصد، در سومین دوره ۵۹/۷ درصد، در چهارمین دوره ۵۸ درصد، در پنجمین دوره ۷۱/۱ درصد، در دوره ۶۷ درصد، در هفتمین دوره ۵۱/۱۵ درصد، در هشتمین دوره ۵۱ درصد، در دوره ۶۴/۲ درصد و در دهمین دوره ۶۲ درصد بوده است.
پراکنش ۲۸۵ کرسی مجلس شورای اسلامی در استان‌های ایران
| استان | تعداد کرسی |
استان | تعداد کرسی |
استان | تعداد کرسی |
استان | تعداد کرسی |
استان | تعداد کرسی |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| آذربایجان شرقی |
۱۹
|
آذربایجان غربی |
۱۲
|
اردبیل |
۷
|
اصفهان |
۱۹
|
البرز |
۳
|
| ایلام |
۳
|
بوشهر |
۴
|
تهران |
۳۵
|
چهارمحال و بختیاری |
۴
|
خراسان جنوبی |
۴
|
| خراسان رضوی |
۱۸
|
خراسان شمالی |
۴
|
خوزستان |
۱۸
|
زنجان |
۵
|
سمنان |
۴
|
| سیستان و بلوچستان |
۸
|
فارس |
۱۸
|
قزوین |
۴
|
قم |
۳
|
کردستان |
۶
|
| کرمان |
۱۰
|
کرمانشاه |
۸
|
کهگیلویه و بویراحمد |
۳
|
گلستان |
۷
|
گیلان |
۱۳
|
| لرستان |
۹
|
مازنداران |
۱۲
|
مرکزی |
۷
|
هرمزگان |
۵
|
همدان |
۹
|
| یزد |
۴
|
پس از انقلاب مشروطه، با تشکیل مجلس شورای ملی، در قانون اساسی مشروطه برای اقلیت‌های دینی هم نمایندگانی درنظر گرفته شد. این موضوع پس از انقلاب ۱۳۵۷ هم در قانون اساسی باقی ماند. هم‌اکنون در مجلس شورای اسلامی، زرتشتیان و کلیمیان، هر کدام یک نماینده، مسیحیان آشوری و کلدانی مجموعاً یک نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هر کدام یک نماینده دارند.
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
من در برابر قرآن مجید، به خدای قادر متعال سوگند یاد می‌کنم و با تکیه بر شرف انسانی خویش تعهد می‌نمایم که پاسدار حریم اسلام و نگاهبان دستاوردهای انقلاب اسلامی ملت ایران و مبانی جمهوری اسلامی باشم، ودیعه‌ای را که ملت به ما سپرده به عنوان امینی عادل پاسداری کنم و در انجام وظایف وکالت، امانت و تقوی را رعایت نمایم و همواره به استقلال و اعتلای کشور و حفظ حقوق ملت و خدمت به مردم پایبند باشم، از قانون اساسی دفاع کنم و در گفته‌ها و نوشته‌ها و اظهارنظرها، استقلال کشور و آزادی مردم و تأمین مصالح آنها را مد نظر داشته باشم.
نمایندگان اقلیت‌های مذهبی نیز همین سوگند را ذکر می‌کنند و تنها به جای قرآن نام کتاب مقدس خود —اوستا، انجیل یا تورات— را بر زبان می‌آورند.
رئیس مجلس شورای اسلامی بوسیله رأی مستقیم نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای یک دوره یک ساله انتخاب می‌شود و با توجه به آئین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی تکرار دوره ریاست مجلس منع قانونی ندارد.
مجلس شورای اسلامی برای نمایندگان مردم سرویس وبلاگدهی ایجاد کرده است(وبلاگ پارلیران) تا نمایندگان بتوانند ازطریق وبلاگ با موکلان خود در تماس باشند
در تاریخ ۱۷ خرداد ماه سال ۱۳۹۶ مجلس شورای اسلامی در خیابان بهارستان تحت حمله تروریستی داعش قرار گرفت؛ که اولین حمله ترویستی داعش است که طبق گزارشهای اولیه در حدود ساعت یازده صبح فردی در پوشش مراجعه کننده، وارد راهروی ورودی مجلس شورای اسلامی ایران شده و با تیراندازی به یکی از محافظین وی را از ناحیه پا مجروح کرده و سپس همراه سه نفر دیگر قصد حمله به صحن علنی مجلس را داشتند که اما با مقاومت نیروهای امنیتی و سردرگم شدن مهاجمان در ساختمان مراجعات زمین گیر شده و بی هدف به سمت افراد داخل و خارج ساختمان شلیک نمودند. در نهایت پس از حدود ۴ ساعت درگیری هر چهار تروریست به هلاکت رسیدند. در این حملات مجموعاً ۱۲ نفر کشته و بیش از ۴۲ نفر مصدوم شدند. گروهک داعش با پخش اطلاعیه‌ای مسئولیت این حملات را بر عهده گرفت. این حوادث محکومیت عملیات‌های تروریستی را از سرتاسرجهان در پی داشت.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
درگاه ایران
