کُر (به گرجی: მტკვარი) (تلفظ: مْتْکْواری) (به ارمنی: «Կուր»، به پارسی: «رود کورش»، به ترکی آذربایجانی: «کور» و به ترکی استانبولی: «کورا») نام رودی است که از شرق ترکیه سرچشمه میگیرد و از کشورهای گرجستان و جمهوری آذربایجان از میان رشته کوههای قفقاز عبور کرده و بعد از آنکه رود ارس به آن پیوست، در منطقه تالش گشتاسبی به دریای خزر میریزد.
طول رود کورا ۱۳۶۴ کیلومتر است. قبلاً تا تفلیس قابل کشتیرانی بوده ولی اکنون به سبب سدها و نیروگاههایی که بر روی این رود ساخته شدهاست قابل کشتیرانی نیست.
رودخانه کورا بزرگترین رودخانه قفقاز است. درازی این رودخانه ۱۵۵۱ کیلومتر است که ۹۰۰ کیلومتر آن در زمینهای جمهوری آذربایجان جریان دارد.
این رودخانه از دامنههای شمالی آبپخشان کوههای چالدران و از ارتفاعات ۲۷۴۱ متری آن سرچشمه میگیرد. مساحت حوضه آبریز کر ۱۸۸ هزار کیلومتر مربع است.
رود کر و رود ارس دو رود مهم جمهوری آذربایجان هستند. رود کورا پس از عبور از کوههای قفقاز جلگههای دوهچی و لنکران را آبیاری میکند. حوزه آبریز آن ۸۶٬۰۰۰ کیلومتر مربع است. رود کورا که در جمهوری آذربایجان به رود «کور» شهرت دارد پس از پیوستن به ارس، همان نام «کور» را دارد چون نسبت به ارس آب بیشتری دارد.
رودخانه کورا در زندگی اقتصادی و در شکلگیری الگوهای زندگی مردم جمهوری آذربایجان نقش بسیار اساسی را ایفا کردهاست.
نام این رود برگرفته از نام کورش هخامنشی نخستین شاه پارس است. کورش دو نقطه ی مرزی از قلمرو شاهنشاهی خود را به نام خودش نامگذاری کرد؛ یکی نام این رودخانه در فراز باختری ایران زمین و دیگری نام شهر کورش کده (کورکت) در فراز خاوری ایران زمین و در کشور تاجیکستان امروزی.
|
|