خلسه حالت خاصی از آگاهی که بدن در وضعیت آرامش یا ریلکسیشن بوده و ذهن کاملاً آگاه و بیدار باشد.
این حالت توأم با آرامش خاصی است با فعال شدن اعصاب پاراسمپاتیک با نرمال کردن کنشهای بیولوژیکی که دارای یک آستانه است و با تمرکز و تلقین ناخودآگاه هم میتواند همراه باشد. خلسه در حالتهای هیپنوتیزمی و مدیتیشن و ورزشهایی با تمرکز ذهن و تجارب روحی متعالی عرفانی همراه هست. این خلسه متعارف را خلسه مثبت میگویند که همراه با آرامش، نفسهای عمیق و شمرده و ضربان قلب آرام است.
حالت ترانس خلسه منفی میباشد که با تحریک شدید اعصاب بخصوص اعصاب سمپاتیک و انقباض عضلانی و اضطراب همراه هست. مواردی چون حالتهای افیونی و رقصهای تند دراویش و دانشهای مدرن ترانس وجود دارد. ترانس همراه با با اضطراب، تنفس سطحی و تند، ضربان قلب تند و سریع، خشک شدن دهان، بعضاً سیخ شدن موهای پوست و انقباض مثانه همراه میباشد.
در هر دو حالت خلسه فاصله از -آگاهی- وجود دارد. در خلسه فراهوشیاری و در ترانس اختلال در خودآگاهی است. خلسه مثبت بسیار مفید بوده، با تکنیکهای متافیزیک نیز قابل حصول است و استفادههای فراوان دارد. خلسه منفی بسیار مضر بوده بهصورت ارادی توسط شخص و یا در بیشتر موارد بهصورت ناخواسته توسط دیگران برای شخص ایجاد میشود و آسیبهای فراوان بهدنبال دارد.
شبها وقتی انسان میخوابد حالت انتقالی که از بیداری به خواب دارد و صبحها که از خواب به بیداری دارد حالت نیمهخودآگاهی از خلسه یا نیمه خلسه است.
|